Voor het behoud van stevige botten en tanden is vitamine D noodzakelijk. Ook voor een goede werking van de spieren en het immuunsysteem. De belangrijkste bron van vitamine D is zonlicht. Het lichaam kan zelf vitamine D aanmaken onder invloed van zonlicht in de huid. Ook in eten zit vitamine D. Vooral in vette vis, een lager gehalte in vlees en eieren.

Voor ouderen, jonge kinderen, mensen met een getinte huidskleur en zwangere vrouwen is het verstandig om extra vitamine D te nemen.

 

Hoe krijg je vitamine D binnen?

Van nature zit vitamine D in vette vis zoals makreel, haring en zalm. Aan bak en braadproducten wordt ook vitamine D toegevoegd ( niet aan olie ). In margarine en halvarine zit de het hoogste gehalte, in roomboter zit van nature al vitamine D. Bij kunstmatige zuigelingenvoeding wordt volgens de EU richtlijnen ook vitamine D toegevoegd ( 1 tot 2,5 microgram/100kcal ).

 

Opname van vitamine D

Vitamine D wordt het beste in de darmen opgenomen als er ook olie of vet aanwezig is. 80% van de aanwezige vitamine D uit de voeding wordt opgeslagen. Vitamine D kan worden opgeslagen in vetweefsel en organen zoals de lever.

 

Tekort aan Vitamine D

Bij jonge kinderen kan een vitamine D tekort rachitis ( Engelse ziekte ) veroorzaken. Dit heeft een afwijking van het skelet tot gevolg. Bij oudere mensen kan het leiden tot botontkalking of spierzwakte.

 

Vitamine D supplementen

Sommige mensen hebben meer vitamine D nodig dan er uit zonlicht en voeding kan worden gehaald. Ook als je weinig buiten komt of een sluier draagt dan krijg je niet genoeg vitamine D binnen. Je kunt supplementen kopen in de vorm van capsules, tabletten of druppels bij de apotheek.

 

Kies bij voorkeur vitamine D3, dit is een actievere vorm van vitamine D. Op het etiket staat over het algemeen cholecalciferol en soms D2 ergocalciferol. Wanneer je op dieet bent dien je extra goed op te letten of je alle voedingsstoffen genoeg binnen krijgt. Je kunt daarom extra supplementen gebruiken.

 

Voedingsmiddelen voor jonge kinderen

Aan voedingsmiddelen mag in Nederland vitamine D worden toegevoegd volgens de EU richtlijnen. Om een te hoge dosis te vermijden geldt een maximaal verrijkingsniveau van 4,5 microgram / 100 kilocalorieën. Er zijn ook zuiverproducten op de markt zoals toetjes, kwark, yoghurt, pap en peutermelk voor jonge kinderen. Geef je kinderen vitamine D in de vorm van druppels of capsules dan weet je zeker dat je kind voldoende binnen krijgt. Bovendien weet je dan precies hoeveel je kind binnenkrijgt.

 

Aanvaardbare hoeveelheid vitamine D bij kinderen

Voor kinderen van 11 tot 17 jaar en volwassenen is 100 microgram per dag de bovengrens. Voor kinderen van 1 tot 10 jaar is de bovengrens 50 microgram per dag. Voor kinderen tot 1 jaar is de bovengrens 25 microgram per dag.

 

Vitamine D2 en D3 in voeding

In voeding komt vitamine D in twee vormen voor: ergocalciferol ( vitamine D2 ) en cholecalciferol ( vitamine D3 ).

 

Beiden worden gevormd door ultraviolette straling ( UV straling ). Zonlicht bevat veel UV straling. Bepaalde paddenstoelen en schimmels zorgen ook voor de vorming van vitamine D2. Vitamine D3 wordt gevormd in de huid van mens en dier. Daarom komt Vitamine D3 voor in voeding van bepaalde diersoorten.

 

In supplementen wordt zowel vitamine D2 als D3 gebruikt. Beiden zijn ze actief dus doen hun werk in het menselijk lichaam. Vitamine D3 heeft wel een sterkere werking dan vitamine D2.

 

Vitamine D in het lichaam

Vitamine wordt in de lever omgezet in 25 hydroxyvitamine D. De vorm is niet actief in het lichaam, het gehalte in het bloed is geschikt om vast te kunnen stellen of er voldoende vitamine D aanwezig is in het lichaam. In de nieren wordt deze vitamine vervolgens omgezet in 1,25 dihydroxyvitamine. Dit is de actieve vorm van vitamine D.